Παράγοντες που επηρεάζουν το χρώμα των δοντιών
Το φυσικό χρώμα των δοντιών που έχει ο κάθε άνθρωπος, μπορεί να μεταβληθεί από εσωτερικούς και εξωτερικούς παράγοντες.
Οι εσωτερικοί παράγοντες είναι χρωστικές που επικάθονται στα μέσα στρώματα του δοντιού και μπορεί να δημιουργηθούν από τερηδόνα, από το αμάλγαμα («μαύρο σφράγισμα») από διάφορα φάρμακα, ή από νέκρωση του δοντιού μετά την απονεύρωση. Επίσης, εδώ συμπεριλαμβάνεται και η βαθμιαία αμαύρωση της οδοντίνης που επέρχεται με την πρόοδο της ηλικίας.
Οι εξωτερικοί παράγοντες, είναι χρωστικές που εισέρχονται στην επιφάνεια της αδαμαντίνης («σμάλτο») των δοντιών και περιέχονται σε τροφές πλούσιες σε τανίνη όπως ο καφές, το τσάι, το κόκκινο κρασί κλπ. Επίσης, το κάπνισμα και η μακροχρόνια χρήση στοματικών διαλυμάτων που περιέχουν χλωρεξιδίνη, είναι παράγοντες που χρωματίζουν εξωτερικά τα δόντια.
Μέθοδοι λεύκανσης (αποχρωματισμού) των δοντιών
Με τον όρο λεύκανση, εννοούμε την αφαίρεση των χρωστικών που έχουν διεισδύσει, με οποιοδήποτε τρόπο, μέσα στη μάζα του δοντιών, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται, σε διάφορο βαθμό, πιο σκουρόχρωμα απ’ ότι ήταν, όταν πρωτοεμφανίστηκαν στο στόμα και σε νεαρή ηλικία. Πρόκειται, δηλαδή, για αποχρωματισμό και όχι για αυτό που εννοείται, ακριβώς, με τον όρο «λεύκανση».
Η απομάκρυνση των εσωτερικών χρωστικών απαιτεί την διάνοιξη του δοντιού ώστε να φτάσουμε σ’ αυτές και να τις αφαιρέσουμε με μηχανικό (τροχός) ή με χημικό (perydrol) τρόπο.
Η απομάκρυνση των χρωστικών που έχουν διεισδύσει στην εξωτερική επιφάνεια των δοντιών επιτυγχάνεται με λεύκανση (αποχρωματισμό):
Χημική
Φωτοθερμική
Φωτοχημική
Η χημική λεύκανση γίνεται με ειδικούς νάρθηκες «μασελάκια» που ετοιμάζει ο οδοντίατρος, τους οποίους ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να φοράει για μερικές ώρες της ημέρας ή της νύχτας, για διάστημα κάποιων ημερών ή και εβδομάδων ανάλογα με την σοβαρότητα του προβλήματος. Ο λευκαντικός παράγοντας που χρησιμοποιείται, είναι το υπεροξείδιο του υδρογόνου ή το πρωτοξείδιο του καρβαμιδίου σε διάφορες περιεκτικότητες.
Στη φωτοθερμική οι λευκαντικοί παράγοντες παραμένουν οι ίδιοι, αλλά ενεργοποιούνται ταχύτερα με την βοήθεια κάποιου ειδικού φωτός («μπλε» πολυμερισμού ή plasma light) και στο ιατρείο με παρακολούθηση από τον οδοντίατρο.
Στην φωτοχημική λεύκανση ανήκει η θεραπεία με την βοήθεια συσκευών LASER. Η ενέργεια Laser διασπά πολύ γρήγορα τον λευκαντικό παράγοντα, επιτυγχάνοντας πιο γρήγορη, πιο ασφαλή, και λιγότερο περίπλοκη λεύκανση των δοντιών. Μία συνεδρία στο ιατρείο είναι αρκετή τις περισσότερες φορές για να επιτευχθεί ένα όμορφο και λευκό χαμόγελο.
Οποιαδήποτε μέθοδος έχει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά της. Η σωστή επιλογή μεθόδου, επαφίεται στον γιατρό και τον εκάστοτε ενδιαφερόμενο. Δεν θα πρέπει, όμως, να υπερβάλλουμε στις προσδοκίες του λευκού. Καμία μέθοδος λεύκανσης δεν μπορεί να χαρίσει τα αστραφτερά – υπέρλευκα δόντια που βλέπουμε στους εμφανιζόμενους στα Μ.Μ.Ε. Σε αυτά τα χαμόγελα είναι, συνήθως, τοποθετημένες όψεις (veneers) πορσελάνης. Η λεύκανση το μόνο που επιτυγχάνει, είναι να επαναφέρει το φυσιολογικό λευκό που είχαν τα δόντια στη νεαρή ηλικία.
Kατά τη διάρκεια και μετά τη διαδικασία οποιασδήποτε μορφής λεύκανσης, θα πρέπει να περιοριστεί στο ελάχιστο η χρήση των ουσιών που περιέχουν χρωστικές (καφές, τσάι, κόκκινο κρασί, καπνός κ.λ.π.) γιατί διαφορετικά η υποτροπή θα έλθει σύντομα.